درسال 1312 هـ . ق ، درشهرستان قزوين متولد شد، تحصيلات ابتدايي را تا اخذ گواهينامه ششم ابتدايي درهمين شهرستان به انجام رساند. درسن چهار سالگي از وجود داشتن نعمت پدر محروم شد و تحت تکفل مادري مهربان و منيع الطبع قرار گرفت . در سال 1327 به تهران مهاجرت کرد و سال بعد يعني در 1328 وارد نيروي هوايي شد . در مدت 5 سال خدمت در نيروي هوايي ، دوره متوسطه را با تحصيل شبانه گذراند ، سپس درسال 1335 به دانشسراي عالي رفت و به سال 1338 دوره ليسانس خود را در رشته رياضي به پايان برد و به سمت دبير رياضي به استخدام وزارت فرهنگ در آمد و به ترتيب در شهرستانهاي خوانسار، قزوين و تهران به تدريس ، اشتغال ورزيد .
شهيد محمد علي رجايي در مدت تدريس، هميشه آموزگاري دلسوز، پرکار و شايسته بود و ضمن تدريس ، به فرا گرفتن علوم اسلامي و انجام فعاليت هاي سياسي همت مي گماشت . درسال 1340 به عضويت نهضت آزادي درآمد که منجر به دستگيري وي ( درارديبهشت 1342 ) و پنجاه روز زندان شد . پس از آزادي از زندان با شهيد باهنر به سازماندهي مجدد هيات موتلفه پرداخت و براي پرورش افرادي که بتوانند نبردي مسلحانه را اداره نمايند ، به اعزام داوطلباني به جبهه فلسطين دست زد . درهمين رابطه و براي تکميل برنامه مزبو ر ( درسال 1350 ) خود شخصا به خارج ازکشور سفر کرد. ابتدا به فرانسه و ترکيه رفت و از آنجا عازم سوريه شد .
شهيد رجايي همگام با فعاليتهاي سياسي لحظه اي نيز از خدمات فرهنگي غافل نبود ، از آن جمله تدريس در مدارس کمال ورفاه ، همکاري با بنياد رفاه و تعاون اسلامي با همکاري شهيد مظلوم آيت الله دکتر بهشتي و شهيد دکتر باهنر و حجت الاسلام هاشمي رفسنجاني را بايد نام برد . ايشان با نهايت شجاعت و شهامت مدت دو سال ، در زندانهاي انفرادي رژيم پهلوي انواع واقسام شکنجه ها را تحمل نمود و چون کوهي استوار مقاومت کرد. دراثراين مقاومتها او را به زندان قصر وسپس به اوين فرستادند . او درزندان به ماهيت واقعي منافقين پي برد واز آنها تبري جست . دوران زندان مجموعا چهارسال به درازا کشيد وشهيد رجايي درسال 1357 با اوج گيري انقلاب اسلامي همراه ديگر زندانيان سياسي آزاد شد وبلا فاصله وارد مبارزات سياسي و فرهنگي گرديد و به اتفاق عده اي ازهمکارانش براي بسيج و سازماندهي مبارزات مخفي معلمان مسلمان، تلاش گسترده اي را آغاز کرد و موفق به ايجاد انجمن اسلامي معلمان شد . او در راهپيمايي هاي عظيم سال 1357 مخلصانه و با تمام توان کوشيد و نقش موثري در فعاليت هاي تبليغاتي آنها داشت .
شهيد محمد علي رجايي پس از پيروزي انقلاب اسلامي و در سال 1358 ، مسئوليتوزارت آموزش وپرورش را به عهده گرفت و در زمان وزارت خود موفق به دولتي کردن کليه مدارس شد . سپس به عنوان نماينده مردم تهران درمجلس شوراي اسلامي انتخاب گرديد و به دنبال تمايل مجلس شوراي اسلامي در تاريخ18/5/1359 به عنوان اولين نخست وزير جمهوري اسلامي ايران به مجلس معرفي شد . و با راي قاطع به نخست وزيري انتخاب شد . شهيد محمد علي رجايي در اين مسئوليت خطير ، علي رغم اين که به فاصله بسيار کوتاهي با توطئه عظيم استکبار جهاني در ايجاد جنگ تحميلي از سوي رژيم صدام روبرو شد وهمچنين کارشکني هاي بني صدر و متحدانش و خرابکاريهاي منافقين و ساواکي ها را در پيش رو داشت ، اما توانست به بهترين وجه از عهده انجام وظايف ومسئوليت هاي سنگين خود برآيد.
به دنبال عزل بني صدر از رياست جمهوري ، شهيد رجايي با راي اکثريت مردم محرومي که شاهد تلاشها ي صادقانه اين فرزند صديق ملت ومقلد با وفاي امام ( ره ) بودند به رياست جمهوري انتخاب شد . دشمنان قسم خورده انقلاب اسلامي که توان تحمل وجود اين مايه اميد مستضعفان و عنصر ارزشمند و دلسوز را نداشتند درهشتم شهريور ماه 1360 او را به همراه يار قديمي اش شهيد باهنر در انفجار دفتر نخست وزيري به شهادت رساندند.
سال شمار زندگي
1312»» تولد در قزوين
1319»» ورود به دبستان
1327»» اخذ مدرک ششم ابتدايي، کار در بازار قزوين
1328»» عزيمت به تهران، شاگردي در بازار، دستفروشي در سبزه ميدان
1330»» استخدام در نيروي هوايي
1334»» اخذ مدرک ديپلم، استعفا از نيروي هوايي، تدريس در شهرستان بيجار
1335»» ورود به دانشسراي عالي تربيت معلم
1338»» اخذ ليسانس رياضي از دانشسراي عالي، تدريس در شهرستان خوانسار
1339»» بازگشت به تهران، تدريس در مدرسه‌ي کمال
1341»» ازدواج با خانم عاتقه صديقي (رجايي)
1342»» دستگيري توسط ساواک، آزادي پس از 50 روز، تدريس در مدارس مختلف تهران
1346»» همکاري با جمعيت هيئت‌هاي مؤتلفه
1350»» مسافرت به فرانسه، ترکيه و سوريه
1353»» دستگيري توسط ساواک
1357»» آزادي از زندان پس از چهار سال اسارت، پيوستن به صفوف مبارزان
1358»» تصدي کفالت آموزش و پرورش و سپس وزارت آموزش و پرورش
1359»» انتخاب به عنوان نماينده مجلس شوراي اسلامي از سوي مردم تهران
1360»» انتخاب شدن از سوي مردم ايران به عنوان رياست جمهوري اسلامي ايران
8/6/1360»» شهادت بر اثر انفجار بمبي که توسط منافقين در ساختمان نخست‌وزيري کارگذاشته شده بود (به همراه حجت الاسلام و المسلمين محمد جواد باهنر، نخست وزير)
نقش شهيد صياد در دفاع مقدس 
